تعریف و معرفی بیماری اگزما

اگزما (که به نام درماتیت نیز شناخته می‌شود) یک بیماری پوستی التهابی و مزمن است که با علائمی مانند قرمزی، خشکی، خارش و تورم در پوست ظاهر می‌شود. این بیماری می‌تواند در هر ناحیه‌ای از بدن رخ دهد و معمولاً در افرادی که سابقه خانوادگی حساسیت یا بیماری‌های آلرژیک دارند، شایع‌تر است. اگزما انواع مختلفی دارد، از جمله اگزمای آتوپیک، اگزمای تماس، اگزمای دست و اگزمای سبورئیک. این بیماری می‌تواند در هر سنی بروز کند، ولی معمولاً در دوران کودکی شروع می‌شود.

علت دقیق بروز اگزما هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است، اما عواملی مانند اختلالات سیستم ایمنی، عوامل ژنتیکی و تحریکات محیطی (مانند مواد شیمیایی یا آلرژن‌ها) می‌توانند به بروز آن کمک کنند. یکی از ویژگی‌های بارز اگزما، حساسیت بیش‌ازحد پوست به تحریکات مختلف است که منجر به بروز التهاب و علائم ناشی از آن می‌شود.

شیوع و اهمیت آن در جوامع مختلف

اگزما یکی از بیماری‌های شایع پوستی است که در جوامع مختلف در سراسر دنیا دیده می‌شود. در کشورهای صنعتی، شیوع این بیماری به دلیل عواملی مانند آلودگی‌های محیطی، سبک زندگی مدرن و تغییرات در رژیم غذایی، در حال افزایش است. طبق تحقیقات، حدود 10-20 درصد از کودکان و 1-3 درصد از بزرگسالان در سراسر جهان به اگزما مبتلا هستند.

در کشورهای در حال توسعه، اگرچه میزان شیوع ممکن است کمتر باشد، اما با تغییرات در شیوه زندگی و افزایش آلرژی‌ها، موارد اگزما در این جوامع نیز رو به افزایش است. این بیماری بیشتر در کودکان شایع است، ولی در بزرگسالان نیز به ویژه در افرادی که سابقه بیماری‌های آلرژیک دارند، دیده می‌شود.

علل و عوامل خطر اگزما پوستی

اگزما یک بیماری پیچیده است که ممکن است تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل مختلف قرار گیرد. این عوامل شامل ژنتیک، محیط زیست، مشکلات سیستم ایمنی، و عوامل روانی می‌شوند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین علل و عوامل خطر اگزما پوستی می‌پردازیم:

1. عوامل ژنتیکی و ارثی

یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در بروز اگزما، ژنتیک است. تحقیقات نشان داده‌اند که افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های آلرژیک مانند اگزما، آسم یا رینیت آلرژیک، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اگزما قرار دارند. این نشان می‌دهد که احتمالاً یک استعداد ژنتیکی برای بروز این بیماری وجود دارد.

ژن‌هایی که به طور خاص با سیستم ایمنی مرتبط هستند، مانند ژن‌های کدکننده پروتئین‌های دربرگیرنده‌ی سد پوست (مثل پروتئین فلگرین) می‌توانند به ایجاد و شدت بیماری اگزما کمک کنند. این ژن‌ها ممکن است باعث شوند که سد محافظ پوست ضعیف‌تر شود و اجازه دهد که مواد حساسیت‌زا و میکروب‌ها راحت‌تر به پوست نفوذ کنند و باعث بروز التهاب شوند.

2.  عوامل محیطی (آلرژن‌ها، آب و هوا، مواد شوینده)

عوامل محیطی نیز می‌توانند نقش مهمی در بروز یا تشدید اگزما ایفا کنند. این عوامل می‌توانند مستقیماً به تحریک پوست و سیستم ایمنی بدن منجر شوند.

• آلرژن‌ها: آلرژن‌ها (مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، حیوانات خانگی و غذاهای خاص) می‌توانند واکنش‌های آلرژیک در پوست ایجاد کرده و موجب بروز اگزما شوند. این مواد تحریک‌کننده می‌توانند حساسیت بدن را افزایش دهند و باعث بروز التهاب و خارش شوند.
• آب و هوا: تغییرات دمایی، رطوبت کم یا زیاد و هوای خشک می‌توانند پوست را تحریک کرده و سبب بروز اگزما شوند. در فصل‌های سرد سال، خشکی پوست به دلیل کاهش رطوبت هوا افزایش می‌یابد که می‌تواند التهاب پوست را تشدید کند. از طرف دیگر، هوای گرم و مرطوب نیز می‌تواند باعث تعریق و تحریک پوست شود.
• مواد شوینده و محصولات آرایشی: برخی از مواد شوینده، صابون‌ها و محصولات آرایشی ممکن است حاوی مواد شیمیایی و اسانس‌هایی باشند که پوست را تحریک کنند. استفاده مکرر از این محصولات می‌تواند به ضعیف شدن سد پوست و افزایش احتمال ابتلا به اگزما منجر شود.

3.  مشکلات سیستم ایمنی

سیستم ایمنی بدن در افراد مبتلا به اگزما به طور غیرطبیعی واکنش نشان می‌دهد. در این افراد، سیستم ایمنی به طور افراطی و غیرضروری به مواد بی‌ضرر مانند گرده، گرد و غبار یا حتی دمای خاص واکنش نشان می‌دهد و باعث التهاب در پوست می‌شود. این واکنش‌ها، که معمولاً به عنوان واکنش‌های آلرژیک شناخته می‌شوند، می‌توانند منجر به بروز علائمی همچون قرمزی، تورم، خارش و حتی ترشحات پوستی شوند.

در بسیاری از موارد، این پاسخ‌های ایمنی به قدری شدید است که باعث تخریب ساختار پوست می‌شود و فرد باید درمان‌های ویژه‌ای را برای کنترل التهاب و بهبود وضعیت پوست دریافت کند.

4.  تأثیر استرس و اضطراب

استرس و اضطراب یکی از عوامل روانی مهمی هستند که می‌توانند اگزما را تشدید کنند یا حتی در برخی افراد موجب بروز اولین علائم بیماری شوند. وقتی فرد تحت فشار روانی قرار می‌گیرد، هورمون‌های استرسی مانند کورتیزول افزایش می‌یابند، که این می‌تواند باعث بروز التهاب و واکنش‌های ایمنی شدید در پوست شود.

در واقع، استرس می‌تواند منجر به تغییرات هورمونی شود که به نوبه خود در پوست تأثیر می‌گذارد و روند بهبود بیماری را کند می‌کند. افرادی که به طور مداوم استرس دارند، ممکن است با شدت بیشتری علائم اگزما را تجربه کنند

انواع اگزما پوستی

اگزما پوستی یک بیماری التهابی و مزمن است که می‌تواند در انواع مختلفی خود را نشان دهد. این انواع بر اساس علائم، مکان بروز و علت‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه، به بررسی رایج‌ترین انواع اگزما پوستی پرداخته می‌شود:

1.  اگزما آتوپیک (Atopic Dermatitis)

اگزما آتوپیک یا اگزمای آتوپیک یکی از شایع‌ترین انواع اگزما است که معمولاً در کودکان شروع می‌شود و ممکن است تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. این نوع اگزما اغلب با خشکی و التهاب پوست همراه است و می‌تواند در نواحی مختلف بدن مانند صورت، گردن، آرنج‌ها و زانوها بروز کند.

این نوع اگزما به طور عمده به دلیل ترکیب ژنتیک و عوامل محیطی بروز می‌کند. افرادی که دارای سابقه خانوادگی آلرژی یا آسم هستند، بیشتر در معرض ابتلا به اگزمای آتوپیک قرار دارند. علائم آن شامل قرمزی، خشکی، خارش شدید و پوسته‌ریزی است. پوست افرادی که دچار اگزمای آتوپیک هستند، به طور معمول سد محافظتی ضعیفی دارد که باعث می‌شود پوست به راحتی تحریک شده و دچار التهاب شود.

2.  اگزما تماسی (Contact Dermatitis)

اگزما تماسی به التهاب پوست ناشی از تماس مستقیم با مواد خاص یا آلرژن‌ها گفته می‌شود. این نوع اگزما به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

·         اگزمای تماسی آلرژیک (Allergic Contact Dermatitis): این نوع اگزما به دلیل حساسیت سیستم ایمنی بدن به یک ماده خاص بروز می‌کند. این مواد می‌توانند شامل فلزات (مانند نیکل)، عطرها، لوازم آرایشی، و برخی مواد شیمیایی دیگر باشند. علائم آن شامل قرمزی، تورم، تاول‌زدگی و خارش شدید است.

·         اگزمای تماسی تحریکی (Irritant Contact Dermatitis): این نوع اگزما زمانی رخ می‌دهد که پوست به صورت مستقیم با یک ماده محرک مانند شوینده‌ها، مواد شیمیایی یا آب گرم تماس پیدا کند. علائم آن شامل خشکی، قرمزی، ترک‌خوردگی و حساسیت پوست است.

3.  اگزما سبورئیک (Seborrheic Dermatitis)

اگزما سبورئیک یک نوع اگزما است که در مناطقی از بدن که غدد چربی فراوانی دارند، مانند صورت (به‌ویژه در اطراف بینی)، پوست سر، چین‌های پوستی و نواحی صدری بروز می‌کند. این نوع اگزما معمولاً با پوسته‌ریزی چرب و زرد رنگ همراه است.

علائم آن شامل قرمزی، التهاب، پوسته‌ریزی چرب و خارش است. این نوع اگزما به شدت تحت تأثیر نوع فعالیت‌های غدد چربی پوست قرار دارد و می‌تواند به طور متناوب افزایش و کاهش یابد. علت دقیق بروز این نوع اگزما هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که قارچ‌هایی به نام مالاسزیا می‌توانند نقش مهمی در ایجاد این بیماری داشته باشند.

4.  اگزما دست‌ها (Hand Eczema)

اگزما دست‌ها معمولاً در افرادی که به طور مکرر با آب یا مواد شیمیایی تماس دارند (مانند پرستاران، آشپزان و افراد شاغل در صنعت نظافت) مشاهده می‌شود. این نوع اگزما می‌تواند باعث خشکی، ترک‌خوردگی، خارش و التهاب در پوست دست‌ها شود.

علت اصلی این نوع اگزما، تماس مکرر با آب و مواد شیمیایی است که به پوست آسیب می‌زنند و موجب بروز التهاب می‌شوند. در برخی افراد، اگزما دست‌ها ممکن است به دلیل حساسیت یا آلرژی به مواد خاص نیز بروز کند. درمان این بیماری معمولاً شامل استفاده از کرم‌ها و پمادهای مرطوب‌کننده و اجتناب از مواد تحریک‌کننده است.

5.  اگزما ناحیه تناسلی (Genital Eczema)

اگزما ناحیه تناسلی معمولاً در نواحی حساس بدن مانند ناحیه تناسلی، کشاله ران و مقعد بروز می‌کند. علائم آن شامل قرمزی، تورم، خارش و پوسته‌ریزی در این نواحی است. این نوع اگزما می‌تواند به دلیل حساسیت به مواد بهداشتی، شوینده‌ها، پارچه‌ها یا پوشاک تنگ بروز کند.

عوامل تحریک‌کننده برای این نوع اگزما می‌توانند شامل عدم تهویه مناسب، استفاده از صابون‌های خشن و برخی مواد بهداشتی باشند. درمان آن شامل استفاده از داروهای ضد التهاب و آنتی‌بیوتیک‌های موضعی برای جلوگیری از عفونت‌های احتمالی است.

6.  اگزما دیسیدروتیک (Dyshidrotic Eczema)

اگزما دیسیدروتیک یک نوع خاص از اگزما است که بیشتر در دست‌ها و پاها بروز می‌کند و با تاول‌های کوچک و خارش شدید همراه است. این تاول‌ها معمولاً در بخش‌های کف دست و کف پا بروز می‌کنند و با قرمزی و پوسته‌ریزی همراه هستند.

علت دقیق اگزما دیسیدروتیک هنوز مشخص نیست، اما ممکن است با استرس، حساسیت به فلزاتی مانند نیکل یا مواجهه با شرایط محیطی مانند رطوبت زیاد یا خشکی شدید ارتباط داشته باشد. این نوع اگزما معمولاً در بزرگسالان مشاهده می‌شود و درمان آن شامل استفاده از داروهای استروئیدی موضعی و مرطوب‌کننده‌ها است.

علائم و نشانه‌های اگزما پوستی

اگزما پوستی، یک بیماری التهابی و مزمن است که معمولاً با علائم و نشانه‌های مختلفی همراه است. این علائم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و در مناطق مختلف بدن ظاهر شوند. در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین علائم و نشانه‌های اگزما پوستی پرداخته می‌شود:

1.  قرمزی، خشکی و خارش

قرمزی و خشکی پوست از رایج‌ترین علائم اگزما هستند. پوست افرادی که دچار اگزما هستند، معمولاً رنگ خود را از دست داده و به صورت قرمز یا صورتی درمی‌آید. این قرمزی ناشی از التهاب و واکنش سیستم ایمنی به مواد مختلف است. علاوه بر قرمزی، خشکی پوست نیز به دلیل کاهش رطوبت و آسیب به سد محافظتی پوست ایجاد می‌شود. خشکی شدید پوست می‌تواند باعث پوسته‌ریزی و ترک‌خوردگی شود.

خارش یکی دیگر از علائم مهم اگزما است که معمولاً همراه با التهاب پوست رخ می‌دهد. این خارش می‌تواند شدید باشد و افراد را به خاراندن نواحی درگیر وا دارد، که در نتیجه ممکن است باعث تشدید التهاب و بروز عوارضی مانند زخم و عفونت شود.

2.  التهاب و ورم پوست

یکی دیگر از علائم شایع اگزما، التهاب و ورم پوست است. التهاب معمولاً به صورت قرمزی و تورم در نواحی آسیب‌دیده دیده می‌شود. این ورم و التهاب ناشی از واکنش سیستم ایمنی به مواد خارجی، آلرژن‌ها یا تحریکات مختلف است که پوست را آسیب می‌زند و باعث ایجاد التهاب می‌شود. ورم ممکن است به قدری شدید باشد که پوست به صورت برجسته و ملتهب به نظر برسد.

3.  ترشحات و ایجاد زخم

در برخی انواع اگزما، به‌ویژه زمانی که پوست به شدت ملتهب می‌شود، ممکن است ترشحات و مایعاتی از پوست نشت کنند. این ترشحات معمولاً شامل مایعات شفاف یا زرد رنگ هستند که ناشی از التهاب شدید پوست است. در موارد شدیدتر، پوست ممکن است پاره شود و زخم‌هایی به وجود آید که می‌توانند به عفونت منجر شوند.

4. تغییرات پوستی در انواع مختلف اگزما

هر نوع اگزما دارای علائم خاص خود است که می‌تواند در ظاهر پوست تفاوت‌هایی ایجاد کند. برخی از تغییرات پوستی در انواع مختلف اگزما عبارتند از:

·         اگزمای آتوپیک: قرمزی و التهاب در نواحی خاص مانند صورت، گردن، دست‌ها و پشت زانوها، همراه با خشکی و خارش شدید.

·         اگزمای تماسی آلرژیک: قرمزی و تورم در نواحی تماس با آلرژن، گاهی اوقات با تاول‌های ریز و ترشحات همراه است.

·         اگزمای تماسی تحریکی: التهاب و خشکی در مناطقی از پوست که با مواد شیمیایی یا محرک‌ها تماس داشته‌اند. پوست ممکن است ترک‌خورده و حساس شود.

·         اگزمای سبورئیک: پوسته‌ریزی چرب و زرد رنگ در مناطقی با غدد چربی زیاد مانند پوست سر، صورت و چین‌های پوستی.

·         اگزمای دیسیدروتیک: تاول‌های کوچک و خارش‌دار در دست‌ها و پاها، که ممکن است با پوسته‌ریزی همراه باشد.

·         اگزمای دست‌ها: خشکی، ترک‌خوردگی و التهاب در دست‌ها، به ویژه در افرادی که با آب و مواد شیمیایی تماس دارند.

تشخیص اگزما پوستی

تشخیص اگزما پوستی معمولاً با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و ارزیابی علائم بالینی انجام می‌شود. پزشک ممکن است به تشخیص دقیق‌تری نیاز داشته باشد که از طریق آزمایشات و تست‌های مختلف به دست می‌آید. در ادامه به روش‌های تشخیص بالینی، تست‌های آلرژی و پچ تست، و تفاوت‌های اگزما با سایر بیماری‌های پوستی مشابه پرداخته خواهد شد.

1.  روش‌های تشخیص بالینی

تشخیص اگزما عمدتاً بر اساس مشاهده علائم بالینی بیمار و بررسی تاریخچه پزشکی انجام می‌شود. پزشک متخصص پوست معمولاً به موارد زیر توجه می‌کند:

• تاریخچه پزشکی: پزشک از بیمار می‌خواهد که تاریخچه‌ای از علائم خود از جمله زمان شروع، شدت، و تغییرات آن‌ها را بیان کند. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود تا محرک‌های ممکن مانند مواد شیمیایی، آلرژن‌ها، تغییرات هورمونی یا استرس را شناسایی کند.
• بررسی علائم پوستی: پزشک به دقت وضعیت پوست بیمار را بررسی می‌کند تا به دنبال نشانه‌هایی مانند قرمزی، التهاب، خشکی، ترشحات و تاول‌ها باشد. همچنین ممکن است برای شناسایی نوع اگزما به الگوی پوستی و نواحی آسیب‌دیده توجه کند.
• تفاوت در انواع اگزما: پزشک ممکن است علائم را با توجه به نوع اگزما (آتوپیک، تماسی، سبورئیک و...) بررسی کند تا بهترین روش درمان را انتخاب کند.

2.  تست‌های آلرژی و پچ تست

در برخی موارد، به ویژه زمانی که پزشک شک داشته باشد که اگزما به دلیل آلرژی یا حساسیت به ماده خاصی ایجاد شده است، از تست‌های آلرژی و پچ تست استفاده می‌شود.

• تست‌های آلرژی: این تست‌ها معمولاً شامل آزمایش‌های خون یا تست‌های پوستی هستند که به پزشک کمک می‌کنند تا آلرژن‌های خاصی که ممکن است باعث ایجاد یا تشدید اگزما شوند را شناسایی کند. تست‌های پوستی معمولاً شامل استفاده از سوزن‌های ریز برای قرار دادن مقادیر کمی از آلرژن‌ها بر روی پوست هستند تا واکنش آن‌ها بررسی شود.
• پچ تست (Patch Test): این تست معمولاً برای شناسایی آلرژی‌های تماسی (تماس مستقیم پوست با آلرژن‌ها) انجام می‌شود. در این تست، مواد مختلف آلرژی‌زا به صورت پچ (چسب‌های حاوی آلرژن) به پوست قرار داده می‌شوند و پس از چند روز، واکنش پوست بررسی می‌شود. این تست به شناسایی مواد خاصی که باعث بروز اگزما در تماس مستقیم با پوست می‌شوند کمک می‌کند.

3.  تفاوت‌های اگزما با سایر بیماری‌های پوستی مشابه

اگزما ممکن است با سایر مشکلات پوستی مشابه مانند پسوریازیس، روزاسه، و درماتیت سبورئیک اشتباه گرفته شود. برای تشخیص دقیق‌تر و تمایز اگزما از این بیماری‌ها، پزشک به ویژگی‌های خاص هر بیماری توجه می‌کند.

• اگزما در مقابل پسوریازیس:
• در اگزما، پوست معمولاً خشک، ملتهب و خارش‌دار است و ترشحات یا تاول‌های ریز ممکن است دیده شوند. علاوه بر این، اگزما می‌تواند در مناطقی از بدن مانند صورت، گردن، دست‌ها و پشت زانوها مشاهده شود.
• در پسوریازیس، پوست دارای پوسته‌های ضخیم و نقره‌ای رنگ است که معمولاً در نواحی مانند آرنج‌ها، زانوها و پشت سر بروز می‌کند.
• اگزما در مقابل درماتیت سبورئیک:
• درماتیت سبورئیک معمولاً در مناطقی از بدن با غدد چربی زیاد، مانند پوست سر، صورت و چین‌های پوستی دیده می‌شود. این بیماری باعث ایجاد پوسته‌های چرب و زرد رنگ می‌شود.
• در حالی که اگزما می‌تواند در هر ناحیه‌ای از بدن ایجاد شود و به طور معمول با خشکی و خارش همراه است، درماتیت سبورئیک اغلب با پوسته‌ریزی چرب همراه است.
• اگزما در مقابل روزاسه:
• روزاسه معمولاً در نواحی صورت، به ویژه در اطراف بینی و گونه‌ها بروز می‌کند. این بیماری با قرمزی و التهاب پوست همراه است، اما برخلاف اگزما، روزاسه معمولاً خارش ندارد. روزاسه ممکن است با برجستگی‌های قرمز یا جوش‌های کوچک و در نهایت با تغییرات پوستی مرتبط با رگ‌های خونی (عروق نمایان) همراه باشد.

درمان اگزما پوستی

درمان اگزما پوستی به نوع و شدت بیماری و نیازهای هر بیمار بستگی دارد. این بیماری می‌تواند به‌طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد، اما خوشبختانه درمان‌های مختلفی برای کاهش علائم و کنترل آن وجود دارد. در ادامه به انواع درمان‌ها پرداخته و در نهایت یک محصول طبیعی از عطارباشی برای درمان اگزما ارائه می‌دهیم.

1.  درمان‌های موضعی (کرم‌ها و پمادها)

درمان‌های موضعی اغلب اولین خط دفاعی در درمان اگزما هستند. این درمان‌ها به‌طور مستقیم روی پوست اعمال می‌شوند و می‌توانند به کاهش التهاب، خارش و خشکی پوست کمک کنند.

·         کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی: این داروها از جمله پرکاربردترین درمان‌ها برای اگزما هستند که برای کاهش التهاب و تحریک پوست استفاده می‌شوند. پمادهایی مانند هیدروکورتیزون یا بتامتازون معمولاً در مراحل حاد بیماری تجویز می‌شوند.

·         کرم‌های مرطوب‌کننده: مرطوب‌سازی پوست برای جلوگیری از خشکی و بهبود عملکرد پوست بسیار مهم است. کرم‌های مرطوب‌کننده، مخصوصاً آن‌هایی که حاوی ترکیباتی چون گلیسیرین یا سرامیدها هستند، به حفظ رطوبت و بهبود عملکرد سد دفاعی پوست کمک می‌کنند.

·         کرم‌های آنتی‌بیوتیک: در صورتی که پوست دچار عفونت شود، پزشک ممکن است کرم‌های آنتی‌بیوتیکی تجویز کند تا از عفونت‌های ثانویه جلوگیری کند.

2.  درمان‌های سیستمیک (داروهای خوراکی و تزریقی)

در صورتی که اگزما به درمان‌های موضعی پاسخ ندهد و بیماری شدیدتر شود، پزشک ممکن است داروهای سیستمیک را برای کنترل بیماری تجویز کند. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب و واکنش‌های ایمنی بدن کمک کنند.

·         داروهای خوراکی کورتیکواستروئیدی: این داروها برای کنترل التهاب شدید تجویز می‌شوند، اما باید با احتیاط مصرف شوند زیرا ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.

·         داروهای ایمونوساپرسور: داروهایی مانند متوترکسات یا سیکلوسپورین ممکن است برای کاهش فعالیت سیستم ایمنی و پیشگیری از حملات شدید اگزما استفاده شوند.

·         آنتی‌هیستامین‌ها: این داروها به کاهش خارش و التهاب پوست کمک می‌کنند و معمولاً در مواردی که اگزما به علت آلرژی باشد، مفید هستند.

3.  استفاده از مرطوب‌کننده‌ها

استفاده از مرطوب‌کننده‌ها برای افراد مبتلا به اگزما اهمیت زیادی دارد. مرطوب‌کننده‌ها به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی آن کمک می‌کنند که یکی از عوامل تشدیدکننده اگزما است. محصولات مرطوب‌کننده باید حاوی ترکیباتی مانند گلیسیرین، لانولین، سرامید و اوره باشند. این مواد به تسکین پوست خشک و ملتهب کمک کرده و به کاهش خارش و درد پوست نیز می‌انجامد.

4.  درمان‌های نوری و لیزر

در برخی از موارد شدید، درمان‌های نوری مانند نور UVB می‌توانند مؤثر باشند. این درمان به‌ویژه زمانی استفاده می‌شود که درمان‌های دارویی نتواسته‌اند پاسخ مطلوبی داشته باشند. در این روش، پوست بیمار تحت تابش نور خاصی قرار می‌گیرد که به کاهش التهاب و تسکین علائم کمک می‌کند.

درمان لیزر نیز ممکن است برای بهبود ظاهر پوست و درمان التهاب‌های عمقی پوست در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرد.

کرم اگزما پوستی عطارباشی

یکی از درمان‌های مؤثر برای اگزما، استفاده از کرم‌های طبیعی است که به مرطوب‌سازی پوست و کاهش علائم کمک می‌کنند. یکی از محصولات طبیعی که توسط برند عطارباشی برای درمان اگزما تولید شده، کرم اگزما پوستی عطارباشی است که به‌طور ویژه برای کاهش التهاب و بهبود وضعیت پوست در افراد مبتلا به اگزما طراحی شده است. این کرم با استفاده از ترکیبات گیاهی و طبیعی، اثربخشی بالایی در تسکین علائم اگزما دارد.

ترکیبات این کرم شامل:

·         روغن گزنه و بابونه: روغن گزنه با خواص ضد التهابی و ضد عفونت، به کاهش التهاب و خارش ناشی از اگزما کمک می‌کند. روغن بابونه نیز با خاصیت آرام‌بخش و مرطوب‌کنندگی، التهاب و خشکی پوست را تسکین می‌دهد. هر دو روغن به ترمیم پوست آسیب‌دیده و بهبود فرآیند التیام کمک می‌کنند.

·         ویتامین E: ویتامین E به بازسازی پوست و کاهش زخم‌ها کمک می‌کند. این ویتامین خاصیت ضد التهابی دارد و در تسکین خارش و سوزش ناشی از اگزما مؤثر است.

·         آلوئه ورا: آلوئه ورا خواص ضد التهابی و مرطوب‌کننده دارد و می‌تواند به تسکین التهاب و قرمزی پوست کمک کند. این ماده گیاهی به سرعت پوست را آرام کرده و از خشکی آن جلوگیری می‌کند.

این کرم به‌طور طبیعی به ترمیم و تقویت سد دفاعی پوست کمک می‌کند و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری می‌کند. استفاده منظم از این کرم به کاهش خشکی، قرمزی و التهاب پوست کمک کرده و پوست را نرم و هیدراته نگه می‌دارد.

پیشگیری از اگزما پوستی

پیشگیری از اگزما پوستی می‌تواند به افراد مبتلا کمک کند تا از بروز علائم و تشدید بیماری جلوگیری کنند. این پیشگیری شامل رعایت نکات مراقبتی از پوست، اجتناب از عوامل محرک و تقویت سیستم ایمنی بدن است. در ادامه به مهم‌ترین راهکارها برای پیشگیری از اگزما پوستی پرداخته‌ایم:

1.  رعایت بهداشت و مراقبت از پوست

یکی از مهم‌ترین گام‌ها در پیشگیری از اگزما، مراقبت و نگهداری مناسب از پوست است. این اقدامات به حفظ سلامت پوست و جلوگیری از خشکی و التهاب کمک می‌کنند:

·         مرطوب‌سازی پوست: استفاده مرتب از مرطوب‌کننده‌ها برای جلوگیری از خشکی پوست ضروری است. خشکی پوست می‌تواند باعث تحریک و تشدید علائم اگزما شود. بنابراین، باید از کرم‌ها و پمادهای مرطوب‌کننده با ترکیبات مناسب مانند گلیسیرین، هیالورونیک اسید، و سرامید استفاده کنید.

·         حمام کوتاه با آب ولرم: از آب داغ که می‌تواند پوست را خشک کند، خودداری کنید. بهتر است از حمام‌های کوتاه با آب ولرم استفاده کنید و بلافاصله پس از آن، پوست را مرطوب کنید.

·         پرهیز از استفاده از صابون‌های حاوی مواد شیمیایی: برخی از صابون‌ها و محصولات شوینده حاوی مواد شیمیایی تحریک‌کننده هستند که می‌توانند پوست را خشک و حساس کنند. بهتر است از صابون‌های بدون عطر و مواد شیمیایی استفاده کنید.

2.  اجتناب از مواد آلرژن و محرک

مواد آلرژی‌زا و محرک‌ها یکی از عوامل مهم در بروز و تشدید اگزما هستند. برخی از مواد شیمیایی، گرد و غبار، دود سیگار، و حتی برخی از مواد غذایی می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک و تحریک پوست شوند.

·         آلرژن‌ها: اگر به برخی از مواد غذایی، گرد و غبار، یا دیگر عوامل حساسیت دارید، از تماس با آن‌ها خودداری کنید. مثلاً برخی از افراد به پروتئین‌های موجود در شیر یا گل‌ها حساسیت دارند.

·         مواد شوینده و لوازم آرایشی: از تماس با مواد شوینده، لوسیون‌ها، عطرها و لوازم آرایشی که می‌توانند باعث تحریک پوست شوند، اجتناب کنید. انتخاب محصولات بدون عطر و ضد آلرژی بهترین گزینه است.

·         لباس‌های نخی و مناسب: از پوشیدن لباس‌های پشمی یا مصنوعی که باعث تحریک پوست می‌شوند، خودداری کنید. لباس‌های نخی و راحت بهترین انتخاب برای افرادی هستند که پوست حساس دارند.

3.  تقویت سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در پیشگیری از اگزما دارد. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های پوستی از جمله اگزما هستند. تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند به کاهش بروز علائم و پیشگیری از تشدید اگزما کمک کند.

·         رژیم غذایی متعادل: مصرف مواد غذایی سالم و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین D، ویتامین E، روی و اسیدهای چرب امگا-3 می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.

·         ورزش منظم: انجام ورزش‌های منظم باعث تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس می‌شود. استرس می‌تواند یک عامل تشدیدکننده برای اگزما باشد، بنابراین ورزش می‌تواند در کنترل علائم این بیماری مؤثر باشد.

·         خواب کافی: خواب کافی برای سیستم ایمنی بدن بسیار ضروری است. کمبود خواب می‌تواند منجر به ضعف سیستم ایمنی و تشدید علائم بیماری‌های پوستی مانند اگزما شود.

نتیجه‌گیری

درمان و مراقبت صحیح از اگزما پوستی نه تنها باعث کاهش علائم و التهاب‌ها می‌شود، بلکه به جلوگیری از بروز مشکلات پوستی جدی‌تر و ایجاد عفونت‌های ثانویه کمک می‌کند. به همین دلیل، درمان زودهنگام و پیگیری‌های پزشکی برای کنترل و کاهش شدت بیماری اهمیت فراوانی دارند.